XÜXENEAN ENTZÜN

Laborantxa - Üngüramena

Beñat CasenaveArtzainak Xiberoko enpresa taldean sartü da berriki Lagarde, Bordelen erosi berri düan enpresa. Apirila hatsarrean hasi dira lanean 9 langile GEMA enpresa ohiaren egoitzan. "Epareuse" eta "broyeur" delakoak egiten dütü laborantxarentako ala DDEarentako. Lagarde markak zütüan hitzarmenekin jarraikiko düe Xiberotik, Khun edo Vicon bezalako marka ezagüner tresneria saltzez. Piezak kanpoan eginarazten dütüe, eta Maulen muntaketa lanak egiten. Urtean 250 tresnaren saltzera heltü nahi lüküe, eta ahalaz laster langile berrien hartzera ere. Artzainak taldeko ASMA enpresak, bestalde, tresna berriak asmatü behar lütüzke eta Lagarde enpresari eginarazi.
Entzün Beñat Casenave, enpresabürüa :


Ahüzki gainean, Nabolegi olan, ardien jeisteko tresna berri bat ezarri düe. Holakorik ez beita üsü ikusten bortüan, harat joan gira mikro eta kamera batekin. Pierre Jaragoien laborari Altzükütarrak, beste laborari batekin eta artzain gazte batekin, 300 bat ardiko saldoa badüe gain hartan. Esküz jeistez beno, erran gabe doa, hanitxez denbora gütiago behar düe orai. Horri esker, bortüan gazna egiten ahal düe etxalteko lanak egitez. Erran behar da ere bortüan holako tresneriaren ezarteko sos lagüntzak handiak direla (% 70 eskualdeko kontseilüa eta kontseilü orokorretik, % 20 xiberoko sindikatütik).
Heben pean Ahüzkin Beñat Hach Embarek Irizarrek egin bideoa ikusgei düzüe (üda orotan ariko da gure lagüntzen).
Entzün Pierre Jaragoienen alkarrizketa osoa :



{youtube}aw1_8oTDS1c{/youtube}

Behi eznea saltzen düanarentako geroak ez dü esperantxa handirik emaiten. Johañe Etxemendi Iruriko laborariarentako, beste elkibide baten atzamaitea ezinbestekoa zen. Aste hontan, Eüskal Herriko Laborantxa Kanberak Goretxea etxaltea bijitatzea proposatü dü, eta iruritarrak sortü berri düan GAECa aurkeztü dü laborantxako ikasle zonbaiten aitzinean. Lakarrin eüskal xerriak hazten dütüan Sacha Standen partaidearekin, behi eznea gaznatzeko eta yaourten ekoizteko ekipatü dira. Gaüza jakina da eznea saltzeko partez gazna edo beste mozkinak saltzez etekinak edo irabaziak handiagoak direla. Johañe Etxemendiren erranetan, bide berri horrek dü bere etxaltea aitzina eramanen. Erran dezagün halere, ezneaz gain, Iruriko laborariak jadanik sagartzeak bazütüala eta sendabelarrak ekoizten zütüala ere.
Entzün Johañe Etxemendi :


Entzün Sacha Standen :

Johañe Etxemendi eta Sacha Standen.Behi eznearekin ekoizten düen gazna.

Laborantxa lizeoko ikasleak.Berrogaineko laborantxa lizeoko ikasleek Europass deitü diplomak üken dütüe aste hatsarre hontan. Lizeoak antolatürik, Nafarroan eta Irlandan izan ziren ikasle zonbait ikastaldiak egiten, eta Europass izeneko diplomak ofizializatzen dütü lan egün horiek. Lan mündüan sartü beharko direlarik, ikastaldi horren agiria erakusten ahalko düe.
Aste hontan diplomak üken dütüenek iragan urtean egin zütüen ikastaldiak, eta aurten ere (arramaiatzean) beste 17 ikasle joanen dira Nafarroa eta Irlandako laborari etxeetara.
Entzün Bettan Hoki, iragan urtean Nafarroan izan zen ikaslea :


Entzün Christophe Gaget, laborantxa lizeoko züzendaria :

Düala urte bat Ozazeko zübü ondoan negütegiak altxatürik izan ziren. Baratzegintzan plantatü da han Joël Arla amikuztarra, eta bere lan egiteko manera biologikoa da. Üsatü porrü, tomate edo entsaladez gain, beste gisako belarrak ere lantatzen dütü azken denboretan : peresila, txarpoila (thym) edo porrütipula (ciboulette) besteak beste. Saltegier saltzen deitze landareak, bena jenteer ere bai leküan berean.
Ekoizpen biologikoak jente hanitx interesatzen badü ere, arrenküra bat sortzen deio ; bere lürretan bada har bat landare zonbait jaten deitzona, eta ez dü esküz elkitzeaz kanpo beste elkibiderik. Bena aitzina doa, eta esperientzia bat ere hasi berri dü : egür xehekatüa metatü dü, puritü edo usteldü ondoan ongarri gisa baliatüko düana, ümen ongarri horrek berak ureztatzen beitü lürra.
Entzün Joël Arla :


Joël ArlaEgür xehekatüa metatürik, ongarri bilakatzeko.Landareak jaten deitzon harra.