Energia berriztagarrien, eko-eraikintzaren eta bizigia sanoaren Xiberoko 5. erakusgia igaranen da dagün azaroaren 5 eta 6an Maulen. Aurten, ohartüren zideen bezala, izenez kanbiatü da eta erakusgiatik baratzegintzala beste manera batetara plantatürik date, denboraz llabürragoa eta Maule-Lextarre erdiala hüllantarazirik. Tresneria edo teknika erakusle gütiago ere badirate, bena, ordariez, animazione eta hitzaldi-eztabadaka haboro ! Aurtenkoak baratzegintza düke aipagei nausi, bena energia berriztagarriek eta etxearen antoladürak ere lekürik badükee. Aurten  beste berritzapenik ere badate, hala nola argindarrarekilan ariarazten diren ebilgailüak. Ikusteko eta ikasteko badate  Mauleko Kürütxe Xurieko plazan, Energia berriztagarrien, eko-eraikintzaren eta bizigia sanoaren Xiberoko 5. erakusgian. Eta gogoan etxek ezazüe sartzea dohainik izanen dela.

Entzün Jean-Pelle Iriart, Xiberoa Herri Alkargoako Garapen Iraünkorreko batzordebürüa :

Ossau Irati sormarkaren biltzar nausia aitzin, ohi den bezala, sormakaren famili ezbardinen biltzarrak egin dira aste hontan. Etxe gazna egileen jünta astelehenean egin da Mauleko Ansoenean. Biltzarrak, aipagei andana baten eztabadatzeko parada eman dü, hala nola, sormarka zertan den ?, bazkatzeko manerak, sormarkaren ükeiteko bete behar berriak, edo merkatüetan gazna arrasalzaleekin dütüen arrenkürak. Etxe gazna egileen ikusmoldea ekarriko da, Ossau Irati sormarkaren biltzar nausian, ürrietaren 28an ostegünarekin Aretan arrestiriko 14etan.

Entzün Frantxoa Tambourin, Ossau-Irati sormarkako etxe gazna egilea :

Iragan astean, "Departamentüko Hurzainak" edo «Office National de l' Eau et des Milieux Aquatiques»ko kideek, Mendikotako Ühaitz bazterrean, arrainak ikertü dütüe. Arrainak biribilkatü ondoan, sare bati esker bildü dütüe kontatzeko, pezatzeko, neurtzeko eta mota ezbardinen biltzeko. Ikertze lana egin eta, arrainak ühaitzean arrezarri dütüe, arrantzükatzeko izateko gisan. Urte oroz, departamentüko erreka ezbardinen üngürüa egiten düe, beti ber leküan konparaketen egiteko.
Aurten, Gael Denis, Pariseko "Historio Natüraleko Müseoko" ikerlaria hor günüan, Ühaitzatik Aturri ibaira artino arrain süerte zonbait hor baizik ez beitira atzamaiten : Txipa eta Talamazoka. Alain Borda hurzainak erran deikünaren araberan, departamentüan Ühaitza da erreka xahüena.

Entzün Alain Borda hurzaina :

Geroa egün prestatzen beita, Xiberoko Bortüaren geroaren gogozkatzeko, Xiberoko Botingoak Paueko Laborantsa Kanberako partaidegoarekin diagnostiko bat egin dü. Diagnostikoan, hiru sail nausi agertzen dira, belharraren erabilpena, ardi jeistea, eta olen antolatze juridikoa. Belharra ber heinean baliatürik izan bada bortüan azken 20 urteetan, olen erabilpen kolektiboa franko kanbiatü da eta ardi jeistea ere azkarki ttipitü da. Azken püntü hortan agertzen da gaüzak kanbiatzen ari direla, gazteek bortüko ardi jeisteari lotzeko nahiküntea erakusten beitüe berriz. Olen antolakuntza juridikoari dagokionez, leheneko arrauak egokitü behar dira, bereziki olen parteliantak ez beitira haboro egünko baliazaleak eta egin züen ahozko tratüek ez beitüe balio jüridikorik. Azkenean, agertzen da ere olek balio ekonomikoa begiratü düela. Bortüaren erabilzaleekin hasirik izan diren bilkürak jarraikiko dira azaroa hatsarreala eta hortik harat proposamenen araberan xedeak eraikiko dira.

Entzün David Tourreuil, Xiberoko Botingoako teknikalaria :