XÜXENEAN ENTZÜN

Laborantxa - Üngüramena

EHLGren xiberotar süstengazaleakEüskal Herriko Laborantxa Ganbararen (EHLG) auzia barantailaren 18an izanen da Pauen. Ikusirik epe hori hüilantzen ari dela, geroago eta süstengü haboro biltzen ari dira EHLGko militanteak. Iragan neskenegünean ehünka jente bildü ziren herrokan René Cassinen sortetxetik suprefektüralat heltzeko. Hortaz gain, milaka eta milaka süstengü izenpetze bildü dütüe Laborantxa Ganbara pakean üztea galtegiteko. Izenpetzeko klika heben.
Xiberoan, auzi horren berri zabaltzeko hitzordü bat antolatürik da ostirale ülüntze hontan (barantailaren 12) Urdiñarbeko Bil Xokoaren egoitzan, 8.30tan. EHLGko historia eta auziaren gora-beheren aipatzera jinen dira Francis Poineau eta alkarteko lehendakaria, Mixel Berokoirigoin. Bestalde jakin ere bai auziaren egünean autobüsak badiratekeala Pauerat joaiteko, barantailaren 18an beraz, goizanko 11.30tan Atharratzeko laborantxa kooperatiban eta egüerditan geltoki ohian.
Entzün Mixel Berokoirigoin auziaren zergatiaz :


Xehetarzün haboro heben klikatzez.

Ezne grebaren denboranBehi eznearen gorabeherak ez dira hüilanik ere ürrentürik. APLI alkarteak (Ezne ekoizle independenteen alkartea) berriz ere bere botza entzünarazi dü. Ezne ekoizleer eznearen erakunde berri baten (office du lait) sortzea proposatü deie, eta gehiengoa alte agertü da. Departamentü osoan %70k baiezko arrapostüa eman badü, orano haboro dira ipar Eüskal Herrian (%90). Hilabete hontan ere eznearen prezioa apala da, 280 eurotan beita tona. Canadako ekoizle zonbaitekin bildü da berriki APLI, eta hanko ibilmoldea eredü gisa aipatzen düe. Han, ezne tona 453 euroetan pagatürik zaie, eta kontsümitzailearengan ondoramen txarrik gabe, hebenko prezioa beno %13az apalagoan kausitzen beitü ezne pinta.
Entzün Carmen Errandonea, APLIko diharüzaina :

Lextarreko kobaina zonbaitEz dira arrenküra berriak, bena ez da elkibiderik ageri. Departamentü hontako erlezainak bildü ziren iragan astean, eta lehenagotik zütüen salaketak berretsi dütüe. Batak ontsa erakusten dü ez direla laborantxa ministeritzarenganik behatürik. "Cruiser" deitü insektizidak sarraski handiak eragiten dütü kobainetan. Zenbakiekin ilüstratzeko, departamentüko 15 000 kobainetarik 4 500 desagertü dira, erleak hil beitira, hots % 30 da desagertü. "Gaucho" eta "Regent" insektizidak debekatürik izan baziren, "Cruiser" delako hori berriz erabiltea honartzen dü laborantxa ministeritzak, jakitez erleen ehaile izaten ahal dela. Horrekin aski ez balitz, Asiatik jin lozerrek ere hebenko erleak ehaiten dütüe, eta geroago eta haboro badira.
Entzün Jean Bedekarratz erlezaina :

Alain Orduna Xiberoko Botzan Lolen mikroan mintzoLaborantxa mündüko següritate sozialaren ordezkari berriak haütatürik izan dira. Departamentü hontan bozkazaleen kopürüa apaltü da düala bost urtekoak ikusirik, eta orotara aurten, bozkatzera deitürik zirenen % 45ak bozkatü dü. Haüteskunde hauetan sail ezberdinak baziren : laborariak, langileak eta enplegazaleak.
Laborarien sailean, 190 kaidera bazen hartzeko, eta berritarzün handirik gabe aitzineko ordezkari hanitxen kargüa arraberritürik izan da. Halakotsü izan da ere enplegazaleen sailean hartzekoak ziren 76 kaiderentako. Gü bereziki langileen sailari interesatü gira, CGT sindikateko xiberotar zonbait beitziren haütageien artean. Sindikatek zütüen zerrendak edo listak aurkezten, eta horra emaitzak departamentü mailan : CFDTk gehiengoa kausitü dü 76 kaiderekin, CFE-CGCrentako 60, CGT 18 eta UNSA 2 kaidera.
Entzün CGTko Alain Orduna, emaitzetaz :


Iragan urtean MSAko bi egitürek, Landesetakoak eta Pirineo-Atlantikoetakoak bat egin züen. Hortaz ere bere iritzia eman deigü :

Ez da üsü holako saldorik ikusten Xiberoan. Erran behar da estatü frantses osoan ere ez dela laborari hanitx angora ahüntzekin ari denik. Barkoxen bai, Agasenean Maltan. Jojo eta Marie düala hogei bat urte plantatü ziren Jojoren aitetamen etxaltean, eta kabalerik ez beitzüen, angora ahüntza haütatü züen. Lan egiteko manerak ezberdinak dira ardi eta behietarik, alde hon eta txarrekin.
Entzün Jojo :


Alkarrizketa behatü badüzüe, entzün dükezüe beren sos ütürria ahüntzen ilea dela. Bena artegitik arropetara, bada lan... eta hortaz axolatzen da Marie.
Entzün Marie gure mikroan :

Xehetarzün haboroentako, joan beren web günea ikustera, heben klikatzez.

Ausaz

Kronika

Emankizüna

Artxiboan